W czym powinien spać noworodek?

Czym przykrywać niemowlę? Jak zapewnić noworodkowi bezpieczny i komfortowy sen? Jaki rodzaj okrycia jest dla dziecka najlepszy? Zapraszamy do dalszej lektury artykułu.

Czym przykryć śpiące niemowlę?

Pierwsze chwile noworodka w domu są dla młodych rodziców czasem niezwykłym. Radość z przyjścia na świat małego członka rodziny miesza się z niepokojem, nieporadnością i niepewnością. Młodzi rodzice muszą uczyć się nowych umiejętności oraz zmierzyć z wyzwaniami, jakie niesie ze sobą opieka nad noworodkiem. W szpitalu przy czynnościach pielęgnacyjnych pomaga położna lub pielęgniarka, lecz w warunkach domowych rodzice muszą radzić sobie sami.
Niemowlę przez pierwsze miesiące życia większość czasu śpi, budząc się głównie z powodu głodu, mokrej pieluszki lub potrzeby kontaktu i dlatego jednym z pierwszych problemów, z jakimi stykają się młodzi rodzice, jest: czym przykryć dziecko? Jak zapewnić dziecku bezpieczeństwo podczas snu?
Bezpieczeństwo dziecka bowiem jest najważniejszym kryterium, jakie należy rozważać w kwestii snu i otoczenia dziecka.

Czym jest nagła śmierć łóżeczkowa?

Jednym z największych koszmarów i trosk młodych rodziców jest obawa przed wystąpieniem śmierci łóżeczkowej noworodka. SIDS, czyli sudden infant death syndrome (zespół nagłej śmierci noworodka) nie jest częstym zjawiskiem u dzieci, lecz z powodu nie do końca poznanej etiologii, budzi poważny lęk u opiekunów. Przyczyn niespodziewanej śmierci u niemowląt udaje się dojść w około 25% przypadków. Pediatrzy i naukowcy do najczęstszych przyczyn SIDS zaliczają:

• odcięcie dopływu powietrza poprzez przypadkowe zarzucenie sobie na głowę okrycia wierzchniego, co w konsekwencji doprowadza do uszkodzenia pnia mózgu
• zaburzenia oddychania spowodowane niedojrzałością układu oddechowego (bezdech nocny)
• nagły spadek ciśnienia krwi spowodowany anomaliami organizmu niemowlęcia
• zaduszenie się spowodowane zaciśnięciem tętnicy szyjnej przy próbach unoszenia głowy z pozycji brzusznej

Statystyki dostępne w sieci, dotyczące wieku niemowląt, u których wystąpiła śmierć łóżeczkowa, wskazują, że najbardziej narażone były dzieci między drugim a szóstym miesiącem życia. Do dodatkowych czynników zwiększających niebezpieczeństwo zalicza się ponadto:

• wcześniactwo
• niska waga urodzeniowa
• niska punktacja w skali Apgar
• zbyt miękki materac
• układanie dziecka do snu na brzuchu (chodzi wyłącznie o odpoczynek nocny)

Jak zapobiec ryzyku wystąpienia SIDS?
Badania nad możliwymi przyczynami nagłej śmierci łóżeczkowej pozwoliły na opracowanie kilku zasad postępowania opiekunów wobec noworodków, by zminimalizować ryzyko wystąpienia SIDS.

Bezpieczne warunki snu niemowlęcia.

Co to znaczy? Dziecko w pierwszych miesiącach życia powinno spać w wygodnym łóżeczku, na stosunkowo twardym materacyku. Niewskazane są zabawki, koronki, ozdoby, w które niemowlę mogłoby wkręcić się i owinąć wokół ciała. Noworodek nie potrzebuje poduszki, ani ciepłej, ciężkiej kołdry czy grubego koca. Wszelkie okrycia ciała powinny być dopasowane do wieku i wzrostu dziecka. Nie należy przykrywać dziecku głowy pieluszkami czy kapturami.
O rodzajach owijaczy, kocyków, rożków wspomnimy w dalszej części artykułu.
Najbezpieczniejszą pozycją dla dziecka jest spanie na plecach. Nie oznacza to jednak, że nie wolno kłaść dziecka na brzuchu!
Niemowlę może być kładzione na brzuchu pod kontrolą opiekunów, w ich obecności. Na noc jednak wskazane jest układanie dziecka na plecach. W przypadku kataru lub z innych przyczyn medycznych lekarz może zalecić inny rodzaj spania.
Razem czy osobno?
Zdania lekarzy i naukowców odnośnie bezpieczeństwa spania z rodzicami w jednym łóżku są podzielone. Z jednej bowiem strony bliskość ciała matki, wygoda karmienia piersią i wzmożona czujność opiekunów może być zaletą, lecz z drugiej strony trudno wykluczyć czysty przypadek narażenia dziecka na przygnieceniem ciałem rodzica podczas snu. Zwłaszcza gdy opiekun jest zmęczony całodobową opieką nad maluchem.  Decyzja o spaniu z niemowlęciem w jednym łóżku powinna być podjęta przez samych rodziców w konsultacji z pediatrą. Z całą pewnością jednak nie należy spać z dzieckiem w jednym łóżku, gdy opiekun spożywał substancje odurzające lub alkohol.
Temperatura otoczenia
Inna ważną kwestią jest zapewnienie właściwej temperatury w pokoju dziecka.
Dziecku szkodzi zarówno chłód, jak i przegrzanie ciała. Ani zbyt zimny pokój, ani zbyt wysoka temperatura nie jest wskazana dla śpiącego noworodka. Temperatura sypialni dziecka powinna oscylować pomiędzy 18 a 21 stopni. Należy pamiętać, by temperaturę ciała dziecka mierzyć w okolicy karku lub na klatce piersiowej, a nie na dłoniach czy stopach niemowlęcia.
Należy unikać miejsc z przeciągami lub w bezpośredniej ekspozycji na słońce czy zbyt blisko grzejników.

Czym przykryć noworodka?

Przez pierwsze miesiące życia dziecko potrzebuje przeważnie ściślejszego kontaktu wokół ciała, by mogło odczuwać podobne bodźce, jak wtedy, gdy było w brzuchu matki. Stąd też można z powodzeniem wykorzystać do otulenia niemowlęcia specjalnie uszyte rożki i otulacze. Rozwiązania te zapewnią dziecku komfort oraz poczucie bezpieczeństwa. Dodatkowo zapobiegną przed podrapaniem sobie twarzy oraz wymuszą pozycję spania na plecach.
Akcesoria do spania powinny być wykonane z atestowanych, miękkich, antyalergicznych tkanin, pozbawionych zbędnych dekoracji, w które dziecko mogłoby zawinąć sobie głowę.
Starsze niemowlęta, niezagrożone SIDS mogą spać w luźniejszym otoczeniu. Doskonałym rozwiązaniem są śpiworki i obszerniejsze rożki. Pozwalają dziecku na większą swobodę w poruszaniu się, a jednocześnie nie zagrażają zarzuceniu materiału na twarz oraz zapobiegną rozkopywaniu się i zmarznięciu. Należy bowiem pamiętać, że małe dziecko potrafi być bardzo aktywne i mocno kopać oraz machać rączkami.
Kocyk czy kołderka?
Dziecko, które samodzielnie potrafi zdjąć sobie z twarzy czy głowy nakrycie, można przykrywać lekkimi kocami czy cienkimi kołdrami. Dla zwiększenia bezpieczeństwa i odpowiedniej temperatury można dolną część kołderki włożyć pod materac dla dziecka. Rodzice będą wtedy spać spokojniej, a maluch nie zmarznie w nocy.